توازن الکترولیت در جیره غذای جوجه های گوشتی

توازن الکترولیت در جیره غذای جوجه های گوشتی
از نقطه نظر شیمیایی الکترولیت عبارت از یون های مثبت و منفی قابل محلول در حلال های مختلف بوده که به این طریق محلول های مزبور توانایی پیدا می کنند تا  جریان های الکتریکی را انتقال دهند . در جوجه های گوشتی سه الکترولیت مهم که توازن بین آنها در خصوص فعالیت های بیولوژیکی و تولیدی نقش اساسی ایفا می کند یون های سدیم پتا سیم وکلر می باشند . دو یون اولی دارای بار مثبت  ودر نتیجه آلکا لوژنیک بوده وHP  مایعات بدن را افزایش می دهند. در حالی که کلر دارای بار منفی و نقش اسیدوژنیک داشته وHP  مایعات بدن را کاهش میدهد . با توجه به اهمیت این یون ها نه تنها باید مقدار احتیاج در جیره های غذایی روزانه جوجه ها (در شرایط و سنین مختلف) تامین شود بلکه باید نسبت صحیحی نیز بین شان برقرار باشد . مقدار مورد نیاز این یون ها بر اساس میلی اکی والان در هر کیلو گرم mEq/kg بیان می شود PH پلاسمای خون با استفاده از غلظت و خواص شیمیایی اسید ها و باز های موجود در آن سنجیده می شود. از بین الکترولیت های موجود سدیم به مقدار زیاد در خون و بیرون از سلول ها یافت می شود . در حالی که پتاسیم مهمترین کاتیون داخل سلولی است . زیادی پتاسیم  در بدن نیاز به کلر و آب را جهت دفع شدن از طریق کلیه ها افزایش می دهد . جوجها جهت حفظ هموستازی بدن خود به مقدار ونسبت معینی از این عناصر نیاز دارند . تامین و وجود نسبت معین بین این یون ها به توازن الکترولیتی تعبیر می شود . در اغلب اوقات از این عناصر معدنی به ظرفیتی به خاطر اثرات مهم آنها در توازن اسید و باز مایعات بدن  در مقایسه با یون های نظیر سولفات و فسفات و کلسیم و منیزیم به عنوان یون های قوی نام برده می شود . پژوهش های مختلف نشان داده اند که وجود توازنبین این عناصر معدنی عملکرد جوجه های گوشتی را در شرایط مختلف (خنثی و حرارتی و تنش گرمایی )تحت تاثیر قرار می دهد. از جمله وظایف این عناصر معدنی در بدن کم به ساختن پروتیین بافت ها نگهداری هموستازی داخل و بیرون سلولی پتانسیل الکتریکی غشاء سلولی واکنش های آنزیمی و توازن اسید و باز می باشند . توازن اسید و باز تحت تاثیر عوامل محیطی تغذیه و متابولیسم می باشند .

عوامل محیطی :
از لحاظ تئوری در تحت شرایط خنثی حرارتی پرندگان ایده آل ترین توازن الکترولیتی را نشان می دهند . طوری که این نوع از توازن به آنها این اجازه را می دهد که حداکثر عملکرد را در خصوص افزایش وزن  استفاده از خوراک و غیره داشته باشند . با استفاده از درجه حرارت محیطی حیوانات جهت تعدیل حرارت بدن بر سرعت تنفس خود می افزایند تا به این وسیله حرارت اضافی را توسط آب بخار شده از طریق ریه ها و تنفس کردن از بدن خارج کنند . در طی این چرخه مقداری از گاز دی اکسید کربن نیز از بدن خارج شده و توازن اسید و باز بدن به هم خورده و آلکالوزیس تنفسی ایجاد گردیده و این عمل دارای تاثیرات سویی در روی سرعت رشد ضریب تبدیل غذایی و سر زندگی جوجه ها می باشد . در اثر تنش حرارتی میزان دفع پتاسیم از بدن افزایش یافته  سطح پتاسیم در بدن ( داخل بیرون سلولها ) کاهش یافته و متابولیسم عادی حیوان مختل می شود . به نظر می رسد تحت چنین شرایطی اضافه کردن یون  بی کربنات بتواند از تغییر زیاد PH  خون جلو گیری کرده و توازن مناسب بین الکترولیت ها را برقرار کند.

عوامل تغذیه ای :
به نظر می رسد در شرایط عادی زیادی کلر جیره مهمترین عامل تاثیر گذار روی توازن الکترولیت ها باشد . در برخی اوقات ( همانند تنش حرارتی ) برای مقابله با این پدیده  استفاده از بی کربنات سدیم بجای کلرید سدیم توصیه شده است . پتاسیم در اکثر منابع غذایی سدیم کم بوده و در اقلام غذایی جهت استفاده در تغذیه جوجه های گوشتی به مقدار کافی وجود ندارد . تغییر در سطح الکترولیت های جیره غذایی در زمان عوض کردن زیاد اقلام غذایی جیره ها به خصوص جایگزینی منابع پروتیین حیوان ی به جای کنجاله سویا و بر عکس دیده می شود . در بین غلات توازن الکترولیت ها در دانه سورگوم کم است در حالی که گندم در مقایسه با ذرت در موقعیت بهتری قرار دارد . بیشترین تفاوت در منابع پروتیینی و مخصوصا سویا دیده می شود کنجاله سویا منبع غنی از پتاسیم است .
باید توجه دقیقی به توازن الکترولیتی جیره های غذایی در موقع تغییر منابع پروتیینی خوراک مبذول داشت .
به عنوان مثال در جیره ای که حاوی 60 درصد سورگوم و25 درصد کنجاله سویا است توازن الکترولیت ها 210 میلی اکی والان در کیلو گرم است .در حالی که هنگام استفاده از جیره های حاوی 75 درصد سور گوم و 10 درصد پودر ماهی این میزان به 75 میلی اکی والان در کیلو گرم کاهش می یابد . بنابراین در جیره حاوی سور گوم و پودر ماهی جهت توازن الکترولیت ها نیاز به استفاده از منابع نظیر بی کربنات احساس می شود .اگر تنش حرارتی را نتوان از طریق معمول مدیریتی کنترل کرد تغییر توازن الکترولیت ها می تواند در این زمینه مفید باشد .

عوامل متابولیکی :   
فراهم سازی الکترولیت ها در بدن تحت تاثیر هموستازی روده ای وکلیوی می باشند . این امر می تواند نقش مهمی در جذب و دفع الکترولیت ها ایفا نمایند . باید بین الکترولیت ها طوری شود که آنها بتوانند با حفظ هموتسازی ایده آل بدنی حد اکثر عملکرد را نشان دهند . توازن الکترولیت ها در جوجه های گوشتی حاصل جمع یون های سدیم و پتاسیم منهای کلر (سدیم پتاسیم کلر ) می باشند . جوجه ها بهترین عملکرد را در توازن الکترولیتی 250 میلی اکی والان در کیلو گرم نشان دهند . جوجه های گوشتی سنگین وزن ( حوالی زمان فروش ) به تنش های حرارتی حساسیت بیشتری دارند این موضوع می تواند ناشی از مشکل ثابت نگه داشتن درجه حرارت بدن به علت بزرگی توده بدنی و سرعت بالای متابولیسم متناسب با رشد سریع آنها باشد . برای مقابله با افزایش  حرارت بدن سرعت تنفس در آنها زیاد شده و این منجر به آلکالوز تنفسی می گردد.

اضافه کردن الکترولیت ها به جیره های غذایی:
الکترولیت های زیادی در بازار وجود دارد که می شود از آنها برای برقراری توازن مناسب در جیره های غذایی استفاده کرد که از بین آنها می توان به  nahco3. Caci2. Nh4ci. K2co3. Kci اشاره کرد . در حالی که استفاده از نمک طعام باعث افزایش فشار خون می شود . کلرید پتاسیم باعث کاهش آن می گردد . بر اساس تحقیقاتی که با استفاده از سویه های حساس به نمک در موش های آزمایشگاهی انجام گرفته است آن دسته از موش های که نیاز به کلرید سدیم آنها به صورت دقیق تامین شده بود افزایش نسبت پتاسیم به سدیم از افزایش فشار خون جلو گیری کرد در حالی که بدون در نظر گرفتن این نسبت افزایش مطلق نمک طعام به جیره های غذایی موجب افزایش فشار خون آسیب رسیدن به کلیه ها و کاهش حرکت پلاسما در لوله های کلیوی گردید . همچنین آزمایشهای انسانی نشان داده است که استفاده از مکمل های پتاسیمی در افرادی که از فشار خون بالا رنج می برند موجب کاهش فشار خون آنها می گردد. کلسیم خون در خصوص انقباض عظله قلب موثر است . در حالی که پتاسیم در انبساط و استراحت آن اثرات بیشتری داشته و هر دوی این ها در رابطه با ضربان عادی قلب دارای اثرات مفیدی می باشند .  از بی کربنات پتاسیم در جیره های غذایی جوجه های گوشتی در شرایط عادی ( خنثی حرارتی) استفاده شده است . در حالی که ار کربنات پتاسیم در موقع بروز تنش های گرمایی به مقدار زیاد استفاده می گردد .هر چند در بعضی مواقع بر اثر استفاده زیاد از این مواد عملکرد طیور را به علت خوش خوراک نبودن کاهش می دهند.
با گسترش استفاده از جیره کم پروتیین در تغذیه جوجه های گوشتی به نظر می رسد در آینده شاهد استفاده بیشتری از این منابع پتاسیمی در جیره های غذایی آنها باشیم .
هر چند که عناصر معدنی یاد شده دارای تاثیرات مثبتی در روی عملکرد جوجه های گوشتی می باشند ولی باید یه این مسئله توجه کرده که باید بین آنها توازن مناسبی نیز بر قرار باشد. زیرا زیادی این عناصر همان مقدار تاثیر بد را دارد که کمبودشان از خود به جایی می گذارد .
باید مواظب بود که توازن توصیه شده در عناصر مختلف در بین این عناصر مختلف در بین این عناصر بر قرار باشد.  

 
نظرات شما
  •  

    حمیدرضا گفت : ۹۶/۱۰/۱۵

    مطالب فوق العاده علمی و کاربردی بود
    همین نکات ریز را بیشتر روش مانور بدیم وضعیت مرغداری کشور دگرگون خواهد شد

    پاسخ...
  •  

    حسن گفت : ۹۸/۰۴/۰۲

    از مقاله عالی شما درباره الکترولیتها در مرغ گوشتی تشکر میکنم

    پاسخ...
نظر خود را ثبت نمایید
  • موارد زیر جهت نمایش تایید نخواهد شد:
  • ۱- در متن شماره همراه و آدرس الکترونیکی درج شود
  • ۲ - در متن از جملات و الفاظ غیر عرف استفاده شود
  • ۳ - متن انگلیسی یا پینگلیش تایپ شود
Copyright © 2006 - 2024 ITPNews.com