اصول مدیریت دوره نوری در مرغ مادر گوشتی

اصول مدیریت دوره نوری در مرغ مادر گوشتی
تحقیقات محدودی در مورد مدیریت دوره نوری در گله های مادر گوشتی انجام شده است. تاکنون ، تحقیقات مرغ مادر گوشتی ، بیشتر در زمینه تخصیص میزان دان و جوجه درآوری بوده است. اخیرا" تمایل و علاقه کمپانی های تلفیقی پرورش دهنده مرغ گوشتی و مادر و در کانادا انجمن های تولید کنندگان تخم مرغ قابل جوجه کشی به مطالعه در زمینه اصول مدیریت نور و برنامه های نور دهی در گله های مادر گوشتی افزایش یافته است. موضوعات مورد بررسی و مطالعه شامل موارد زیر بوده است:
- بهترین منبع نوری چیست؟
- آیا آستانه ای بحرانی برای شدت نور وجود دارد؟
- بهترین سن برای تحریک نوری چه زمانی است؟  
- آیا میزان افزایش طول روز (مدت نور دهی) باعث ایجاد تفاوت در تولید می شود؟
- آیا افزایش طول روز (افزایش مدت نور دهی) پس از پیک تولید باعث بهبودی در میزان تولید می شود؟
- آیا شکست نوری در گله های مادر گوشتی ، به عنوان یک موضوع مهم و بحث بر انگیز مطرح می باشد؟
- آیا مدیریت دوره نوری در برنامه های مدیریتی مرغ مادر بایستی در اولویت و تقدم بالاتری باشد؟
تقریبا" تمامی مطالعات و تحقیقات انجام شده در زمینه مدیریت نور بر روی مرغان و بوقلمون های تخمگذار ، مرتبط با گله های مادر گوشتی هستند. در مواردی مطالب و مفاهیم ارزشمندی در مطالعه برنامه های نوری بر روی مرغان تخمگذار گردآوری شده است؛ بویژه در مورد اصول سیکل تخمک گذاری و فرایند تولید هورمون های استروییدی تخمدانی. با این حال ، وزن بدن و عملکرد تولید مثلی مرغ تخمگذار و مرغ مادر گوشتی در حد قابل توجهی با همدیگر متفاوت می باشند. تصور بر این است روشی که در آن مواد مغذی در بدن تجزیه می شوند و درک و دریافت تحریک های محیطی در این دو سویه از طیور متفاوت می باشد.
این مقاله در بر گیرنده مفاهیم اساسی تولید مثل مرغ مادر گوشتی؛ بویژه مطالب مربوط به مدیریت نور می باشد. در برخی موارد ، اطلاعات از مطالعات مخصوصی استخراج شده است و در موارد دیگر ، فقط خلاصه و نتیجه تحقیقات مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. گزارشات ، حاوی لیستی از مقالات تحقیقی به منظور بررسی های بیشتر می باشد.

نیاز های برنامه های نوری در مدیریت گله های مادر گوشتی:
موارد زیر شرح لیستی از عواملی است که باید در زمان توسعه برنامه نوردهی گله های مادر گوشتی مورد توجه و بررسی قرار گیرند. ویژگی های یک برنامه نوردهی ایده آل:
1- جوجه ها را در چند روز اول جوجه ریزی به شدت به آب و دان خوردن تحریک و تشویق نماید.
2- فعالیت و وقوع رفتار های تهاجمی در طی دوره پرورش را کنترل نماید.
3- بایستی بتواند باعث افزایش سطح فعالیت پرنده جهت اطمینان از سلامت و استحکام اسکلتی شود.
4- تاخیر در رشد و تکامل سیستم تولید مثلی تا زمانیکه چنین تکاملی لازم و به جا بنظر می رسد.
5- با تحریک نوری بتواند باعث تحریک و توسعه سیستم تولید مثلی تمامی پرندگان گله بشود.
6- ایجاد شرایطی برای تخمگذاری با توالی های طولانی (پیک بالا و ماندگاری بالای پیک تولید).
7- مناسب بودن زمان تحریک نوری برای تحریک و  توسعه دستگاه تولید مثلی مرغ و خروس ها.
8- تامین و فراهم کردن شرایطی برای عدم تمایل مرغ به تخمگذاری روی بستر یا نرده ها ( اسلت).
9- محدود نمودن فعالیت و رفتار تهاجمی پرندگان در زمانیکه جفتگیری خروس بطور کامل انجام می شود.
10- محدود نمودن وقوع کرچی.
11- کم هزینه بودن.      

توسعه و تکامل دستگاه تولید مثل و سیکل تخمک گذاری:
شناخت چگونگی کار فرایندهای تولید مثلی با همدیگر برای دستیابی به یک تولید نرمال تخم مرغ جهت تعیین چگونگی پاسخ مرغ مادر به نور ، لازم و ضروری است. سیستم تولید مثلی مانند یک تیم است که شامل هیپوتالاموس ، هیپوفیز قدامی (آدنوهیپوفیز) ، تخمدان (خوشه های فولیکولی) ، اویداکت (محل ساخت سفیده، غشاء پوسته) ، رحم (محل ساخت پوسته) ، کبد (دخالت در تشکیل زرده) و سیستم اسکلتی (به عنوان منبع مواد معدنی – کلسیم- برای تولید پوسته آهکی).
 
تخمدان قابل مشاهده ترین اندام تولید مثلی مرغ است (شرح تصویری 1). 
 
 
در زمان تفریخ جوجه مرغ ، آن جوجه حامل تمامی سلول های تخم (germcells = سلول های تخم اولیه تشکیل دهنده فولیکول های تخمدانی) می باشد. بنظر می رسد که پولت ها بیشتر از یک میلیون فولیکول در بانک تخمدانی شان داشته باشند و آزاد شدن فولیکول های کوچک مورد بحث نیست.
پولت های نابالغ فاقد کانال ارتباطی تکامل یافته بین هیپوتالاموس ، هیپوفیز قدامی و تخمدان هستند. در مرغ های بالغ این کانال ارتباطی بوجود آمده و مرغ شروع به استفاده از فولیکول ها از مخزن فولیکول های کوچک موجود در تخمدان های تکامل نیافته برای تولید تخم (شروع تولید) می کند.

شروع تولید تخم مرغ:
این موضوع که وجود چشم های مرغ برای پاسخ های نوری جنسی ضرورتی ندارد ، به اثبات رسیده است. انرژی نور از طریق جمجمه سر نفوذ کرده و باعث تحریک گیرنده های نوری در هیپوتالاموس می شود. زمانیکه مرغ ، از نور طول روز (یا همان نور مصنوعی سالن) به اندازه مناسب برخوردار شده و آنرا جهت شروع  توسعه سیستم تولید مثلی دریافت می کند ( حداقل 11 تا 12 ساعت) ، انرژی نور در هیپوتالاموس به امواج عصبی تبدیل می شود. این پیام های عصبی باعث آزاد شدن هورمون آزاد کننده هورمون لوتئین (LHRH) از هیپوتالاموس می شود. LHRH پس از مدت کوتاهی از طریق جریان خون به هیپوفیز قدامی می رسد که با تحریک هیپوفیز باعث تولید و آزاد شدن هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH) و هورمون لوتئین (LH) می شود (شکل 1). فرایندهای مذکور تا زمانیکه هیپوتالاموس از نظر عملکردی به تکامل و بلوغ (قابلیت پاسخ به نور و مکانیسم های فید بک هورمونی) نرسیده باشد ، اتفاق نمی افتد. بلوغ هیپوتالاموسی بعلاوه علایم مثبت ناشی از عوامل متابولیکی مختلف ، برای پاسخ پولت ها به تحریک نوری در 18 تا 23 هفتگی همراه با بلوغ جنسی ، لازم و حیاتی می باشد. FSH و LH در سطح تخمدان یا بیضه ها جهت تحریک تولید فولیکول و اسپرم ، بترتیب عمل می کنند. در تخمدان ، فولیکول های کوچک تولید آندروژن و استروژن می کنند. این هورمون های استروئیدی از طریق مکانیسم فید بک ، مجددا" روی هیپوتالاموس تاثیر گذاشته و باعث تنظیم سطوح هورمون های جنسی و تحریک تکامل صفات جنسی ثانویه می شوند. در پرنده ماده ، تولید  هورمون استروییدی منتج به تبدیل پولت به مرغ می شود. بویژه باعث توسعه اویداکت جهت ترشح سفیده می شود ، کبد نیز به عنوان یک ارگان متابولیز کننده لیپید، باعث تولید نوع مخصوصی از لیپید  جهت ساخت زرده تخم مرغ می شود. استخوان های دراز نیز به عنوان منبع کلسیم برای پوسته سازی در متابولیسم کلسیم دخالت می کنند. در این حالت ، تغییرات زیادی در ظاهر پرنده بوجود می آید ، بطوریکه تاج ها بزرگ و قرمز می شوند ، پرنده ممکن است پرهای اولیه خود را از دست بدهد و  قبل از جفت گیری پر درآوری جدید اتفاق بیفتد و عرض استخوان های عانه جهت شروع تخمگذاری باز شود. معمولا" حدود 10 تا 11 روز پس از مشاهده این علایم ، بلوغ مرغ شروع شده و اولین تخم مرغ تولید می شود. البته تفاوت های احتمالی زیادی برای این صفت بین سویه ها و افراد مختلف وجود دارد. کنترل تولید مثل در سه سطح اتفاق می افتد:
1- در سطح هیپوتالاموس. 2- هیپوفیز و 3- تخمدان.
تغییر محیط هورمونی در هر یک از این سطوح از طریق تغییرات مصرف خوراک یا محیط ، باعث تاثیر بر عملکرد تمامی سیستم هورمونی می شود.
 
شکل 1) مکان های کنترل تولید مثلی و ارتباط متقابل آنها با همدیگر

دوره باز برای آزاد سازی LH:   
تخمک گذاری تحت تاثیر کنترل مستقل سیکل شبانه روزی و بلوغ فولیکول می باشد. آزاد شدن روزانه LH تا یک دوره مخصوص 6 تا 8 ساعته محدود می شود که به این دوره ، دوره باز گفته می شود. اگر طول این دوره تحت تاثیر ژنوتیپ یا سن تغییر کند ، دوره باز تلقی نمی شود. در مرغ ، تاریکی علامتی است که از طریق آن هیپوتالاموس می تواند ساعت بیولوژیکی شبانه روزی را تنظیم کند و این باعث تنظیم دوره باز می شود ، بویژه زمانی که تخمک گذاری امکان پذیر است. اگر پروژسترون کافی طی دوره باز آزاد شود ، موجب افزایش موجی LH خواهد شد و متعاقبا" تخمک گذاری رخ می دهد. این سیستم توسط القاء مصنوعی تخمدان از طریق تجویز پروژسترون ، تست شده است. اگر فولیکول بالغ شود تا بتواند پروژسترون را خارج از دوره باز ، آزاد کند بایستی منتظر ماند تا دوره باز بعدی شروع شود (ایجاد یک روز توقف).  

توالی های تخمگذاری:
مرغ ها به صورت توالی ، تخمگذاری می کنند ( کلاچ تخمگذاری). از شروع تخمک گذاری تا تولید تخم مرغ حدود 24 تا 26 ساعت طول می کشد. تخمگذاری در یک توالی واحد در روز های متوالی و در یک دوره زمانی تقریبی 8 تا 10 ساعته روز (تقریبا" همان دوره باز آزاد سازی LH) صورت می گیرد. توالی های تخمگذاری با یک روز وقفه از همدیگر جدا می شوند. از طریق پایش طول توالی تخمگذاری ، به نقش و تاثیر میزان بلوغ فولیکولی به عنوان یک اصل اولیه در میزان تولید تخم مرغ بیشتر پی می بریم. مرغ های با سرعت میزان رشد و بلوغ فولیکولی بالا (24 ساعت یا کمتر) ، همیشه دارای یک فولیکول بالغ مولد پروژسترون در شروع دوره باز آزاد سازی LH خواهند بود. چنین مرغ هایی از نظر تئوری ، هر روز بدون نیاز به یک روز وقفه جهت شروع مجدد تولید ، تخمگذاری می کنند. توالی های تخمگذاری خیلی طولانی در مرغ های تخمگذار لگهورن که میزان بلوغ فولیکولی کوتاهتری نسبت به مرغ مادر گوشتی دارند ، معمول می باشد. مرغ هایی که میزان بلوغ فولیکولی طولانی تر از 24 ساعت دارند ، تولید هر تخم مرغ بعدی متوالی در آنها با تاخیر در آن روز صورت می گیرد. در جدول 1 مثالی از چگونگی تخمگذاری پرندگان مختلف توضیح داده شده است.

جدول1) زمان های فرضی تخمگذاری مرغ های با یک میزان دامنه بلوغ فولیکولی و شروع نوردهی سالن ها در ساعت 6 بامداد.

زمان های فرضی تخمگذاری مرغ ها

طول توالی

روز1

روز2

روز3

روز4

روز5

روز6

روز7

روز8

میزان بلوغ فولیکولی(ساعت)

 

1

8:30

 

8:30

 

8:30

 

8:30

 

+32

2

7:00

14:00

 

7:00

14:00

 

7:00

14:00

29

3

7:00

10:30

14:00

 

7:00

10:30

14:00

 

27/5

4

7:00

9:00

11:00

 
 
نظر خود را ثبت نمایید
  • موارد زیر جهت نمایش تایید نخواهد شد:
  • ۱- در متن شماره همراه و آدرس الکترونیکی درج شود
  • ۲ - در متن از جملات و الفاظ غیر عرف استفاده شود
  • ۳ - متن انگلیسی یا پینگلیش تایپ شود

مدیر مسئول و صاحب امتیاز: علی حسینی
کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به موسسه مطبوعاتی اطلاعات مرغداری و دامپروری می باشد

این پایگاه تابع قوانین مطبوعات جمهوری اسلامی ایران می باشد

برداشت از مطالب این سایت تنها با ذکر نام ITPNews مجاز می باشد.

هرگونه برداشت مطلب، آمار و یا اعداد تحلیلی بدون ذکر نام ITPNews پیگرد قانونی دارد
شبکه خبری ITPNews فعلا هیچ شعبه و یا نمایندگی ندارد
تهران - خیابان آزادی - خیابان اسکندری شمالی - بالاتر از چهارراه فرصت - پلاک 63 - طبقه دوم - واحد 4 - کدپستی : 1419793767
خبرنامه الکترونیکی

جهت دریافت خبرنامه های ما، ایمیل خود را وارد نمایید

ارسال
Copyright © 2006 - 2024 ITPNews.com