سالن های مرغ تخمگذار

مقدمه :هزینه کمتر تولید بیشتر بحث اصلی اقتصاد است یعنی از نظر اقتصادی کاری بصرفه است که با کمــترین هــــزینه بیشترین تولید را داشته باشد . در مورد دام و طیوراین مسئله مهمتر است چون مسئله بازار، روشهای مختلف نگهداری ، استرسها ، بیماریها ، تغذیه ، مکان نگهداری و... مطرح است . چون مرغ تخمگذار حساس است باید مکان نگــــهداری آن مناسب باشد یعنی از نظر تهویه ، حرارت ، دستـــــرسی به دان وآب ، بهداشت و...کمترین مشکل را داشته باشــــــــــد تا استرسها باعث کاهش تولید نشوند.
سالنها را می توان براساس معیارهای زیـــرطبقه بندی نمود :
1-ازنظر شکل ظاهری
- سالنهای باز
- سالنهای بسته
2- ازنظر بستر وسیستم نگهداری
- سالن با سیستم قفس
- سالن با بستر پوشال
- سالن با بسترنرده – پوشال
- سالن با بستر تمام نرده
- سالن با سیستم گودال عمیق
3- از نظر دوره پرورش
- لانه مخصوص جوجه ها
- لانه مخصوص نیمچه ها
- لانه مخصوص مرغهای جوان
- لانه مخصوص مرغهای تخمگذار

سالنهای مرغداری با سیستم باز:
در این سالنها تهویه متکی به جریان طبیعی هواست ومشخصه اصلی این سالنها وجود پنجره هائی دردیوارهای شمالی و جنوبــی انهاست که به ازای هر 18-15متر مربع فضای کف یک متر مربع پنجره لازم است .
عرض سالن : باید در حدود2/12-8/9متر باشد.عریضترازاین درآب و هوای گرم بخوبی تهویه نمی شود وتجهیزات بیشتری لازم دارد ومشکلا ت بیشتری نیز دارد .
طول سالن: زمین ، تجهیزات وتعداد جوجه هائی که نگــهداری می شوند تعین کننده طول سالن می باشند.
ارتفاع سالن: بین پایه تا سقف باید در حدود4/2متــرباشد.در مناطق گرمسیر می توان 3 متردر نظرگرفت.سالنهای با سیستــم نرده ویا سالنهایی که محلی برای نگهداری کود درزیراحداث شده ا ست باید 3/4ارتفاع داشته باشند.
شکل سقف: معمولا شیروانی بوده وسایبانی ساختــه می شود که علاوه بر تامین سایه ازورود باران به داخل جلوگیری کند.
هواکش سقفی: می توان در سقف ان را نصب کرد.
فونداسیون و کف: پایه ریزی ان باید محکم باشدوبرای راحتی در شستن و حمل ونقل وسایل کف باید سیمان یا مواد مشابه باشد جهت سالنــها: باید درجهتی ساختــه شوندکه حداکثراستفــاده از جریان طبیعی هوا و نورخورشید شود .
سالن مرغداری با سیستم بسته:اساس کلی سالن های باز و بسته مشابه است. سیستم کاملا بسته
وفاقد پنجره است و کلیه شرائط تا انجا کـه امکان دارد درحد طبیعی است. هوا از طریق کانالهائی وارد سالن شده و از طریق هواکــش خارج می شود. برای روشنائی ازلامپ استفاده می شود.عایق بندی خیلی مهم است. تهویه این سالنها مشکل اما گرم کردن آنها مشـــکل نیست . عرض سالن: چون تهویه مکانیکی است5/16-2/12 مترمناسب است وعریضتراز این تهویه مشکل است.
تهویه ،کاهش سطح به ازای هرپرنده ،کارگرکمتر، باروری بالاتردرمرغهای مادر، جمع آوری بهترمدفوع وبهداشت باعث گـــردیده تا ابداعاتی درسیستمهای نگهداری رخ دهد برهمین اساس درقالب سالن بازوبسته چندین نوع سالن دیگررا ساختند.
1- سالنهای با سیستم قفس: دوران نگهداری مرغ تخمگذاربه سه مرحله پرورش ، رشد وتولید تقسیم می شود که ممکن است یک ، دو و یا هرسه مرحله در قفس نگهداری شوند.
مزایای قفس :
- کنترل ، بهداشت ، واکسن ، دارو، انتخاب وحذف مرغها اسان است.
- کوکسیدیوزوکرچی حذف می شود.
- می توان تعداد مرغ بیشتری درواحد سطح نگهداشت.
- مرغها غذای دقیق می خورند وریخت وپاش غذا کمتر است.
- تخم مرغها تمیزتروشکستگی کمتری دارند.
معایب قفس:
- سرمایه گذاری اولیه زیاد است.
- اگروسایل خودکار نباشد کارگر بیشتری نیازاست.
- مرغها ازنظرفیزیولوزیکی وضعیت بدی دارند چون تحرک کمی دارند.
- بدلیل عدم استفاده ازنورخورشید ومواد فضـای گردش خود مرغها کاملا وابسته به جیره هستند .
- لکه خونی تخم مرغها بیشتر می شود .
- اثرعوامل محیطی روی مرغها زیاد است .
2- سالن با بستر پوشال: مرغها روی بستر پوشال نگهــداری می شوند. دراین سالنها لانه های تخمگذاری وجود دارد که مــرغ برای گذاشتن تخم واردان می شود.
مزایا:
چون مرغها بستررانوک می زنندکانی بالیسم کمتر می شودوکمتربا کمبود ویتامین های گروه ب مواجه می شوند. حرارت ناشی ازتخمیربسترکمک به گرم شدن لانه می کند. هزینه بسترکم است.
معایب:
- ابتلا به بیماریهای انگلی وعفونی زیاد است.
- بعلت گردوغبارابتلا به بیماریهای تنفسی زیاد است.
- نگهداری مرغ درواحدسطح محدودیت دارد.
- تعویض بستر در هر دوره گران تمام می شود.
3- سالن با بسترنرده – پوشال:
مناســبترین نوع برای طیوری است که تخم مرغ کشی تولید میکنندبخصوص جوجـــه برای گله های مادرگوشتی تا بهترجفت گیری نمایند. گاهی بجای نرده از توری استفاده می شود که خوب نیست. حدود60% ازکف باید نرده و40% پوشال باشد. عرض نرده ها 5-5/ 2سانتیمتروفضای خالی بین انها 5/2سانتیمتربــــوده ودرجهت طول سالن نصب میگردند وارتفاع ان از کف باید 68سانتیمترباشد
نرده ها راهم دروسط وهم درکناردیوارنصب می کنند.آبخوری ودانخوری روی بسترنرده ای قرارمی گیرند. لانه های تخمگذاری هم وجود دارند.
مزایا:
- تعداد تخم مرغ بیشتری درواحد سطح تولید می شود زیرا سطــح مورد نیازپرنده کمتراست.
- تولید تخم مرغ هرپرنده بیشترازبسترتمام نردهای است.
- ازنظرتخم مرغ نطفه داربه بسترتمام نرده ای برتری دارد.
معایب:
- هزینه ان نسبت به تمام پوشال بیشتر است.
- تولید هرپرنده کمترازبسترتمام پوشال است.
- ازدحــام طیوردرقسمت نرده ای باعث افزایش تخم مرغ هــای کثیف می شود.
4- سالن با بستر تمام نرده ای
سطح موردنیازبرای هرپرنده نسبت به بسترپوشال کــمتراست ولوازم ساخت نرده ، اندازه نرده و فاصله بین نرده ها همانند نرده بسترنرده – پوشال است. برای گله های تخمگذارومادرتخمگذاربسترخوبــی است ولانه تخمگذاری باید به اندازه کافی باشند.
5- سالن با سیستم گودال عمیق:
سالن با ارتفاع زیاد نیزنام دارد. دراین سیستم دونوع سالن مورد بحث است یکی درطبقه فوقانی که قفسه یا نرده روی انست ودیگری در زیرقرار گرفته وسقف ندارد که کود دران انباشتـه می شود. این
گودالها 1/2مترارتفاع دارند که کود دران خشک می شود. اکثراین سالنها دارای سیستم بسته هستند وهـوا ازروزنه هائی واردسالن شده وپس ازگرم شدن توسط هواکش به گودال کشیده شده ورطوبت کود را جذب می کند. بعد ازپایان هر دوره کود تخلیه می شود اما گـــاهی تا 7ســـال درهمان گودال نگهداری می شود.
ساختمان مرغداری ازنظردوره پرورش:
1- لانه مخصوص جوجه ها یااطاق مادر:
دراین لانه جوجه یک روزه را تا 9-8هفتگی نـــــگه می دارند.
2- لانه مخصوص نیمچه ها:
بعداز6هفتگی جوجه ها به این لانه منتقل می شوند ومعمولا 6-4 هفته دراین لانه نگهداری می شود .
3 - لانه مخصوص نگهداری مرغهای جوان :
از 12 هفتگی تا چند روز قبل از شروع تخم گذاری مرغـهای جوان در این لانه نگهداری می شوند که لانه های انتظار هم می نامند .
4- لانه مرغ تخمی :
چند روز قبل از شروع تخم گذاری مرغها را به این سالن منتقل میکنند وتا پایان دوره دراین سالن نگـهداری می شوند . امروزه برای صرفه جویی جوجه ها را تا روز اول تـخم گذاری در یک سالن نگهداری می کنند و فقط هنــگام شروع تخم گذاری انها را به سالن تولید منتقل می کنند .