مرگ ومیر در جوجه های تازه تفریخ شده

مرگ ومیر در جوجه های تازه تفریخ شده

مقدمه: انتخاب برگزیدن انواع خوب جوجه های تازه از تخم در آمده ، اولین قدم برای ایجاد دسته های عالی وبرگزیده ی طیور می باشد ، مرغ های بی نژاد و درهم مرغدار را ورشکست می نماید . مسئله ی انتخاب نژاد یکی از مسائل مهم و اساسی مرغداری است و هیچگاه مرغدار نباید وقت و عمر و پول خود را صرف نگاهداری و پرورش جوجه های ضعیف کند . صفات مطلوب در نژادهای گوشتی سریع الرشد بودن آنهاست که در مدت هر چه کمتر به میزان رشد مطلوب و لازم برسند و راندمان تبدیل غذایی به گوشت زیاد بوده و با غذای هر چه کمتر گوشت زیاد تری بدست دهد . صفات مطلوب در نژاد های تخمی اینست که باید هر چه زودتر به تخم بیایند . هفته اول زندگی یک جوجه بسیارحیاتی است بنابر این قبل از آوردن جوجه ها به محل پرورش باید محل را آماده نمود و از لحاظ بهداشتی آنجا را ضدعفونی کرد و از هر جهت برای سالم نگه داشتن آنان وسائل لازم را تهیه نمود . با تولید یک جوجه با کیفیت و خوب یک قدم به سوی کسب سود بالاتر برداشته ایم . جوجه ها باید خوصوصیاتی مانند یکنواختی ، چشمان روشن وشاد ، پرو بال خوب و بدن فربه با وزن متناسب با سن دارا باشند .
افزایش ثابت رشد روزانه خصوصا در جوجه های گوشتی باعث شده است تا پرندگان در مدت کوتاه تری به وزن کشتار برسند و علی رقم تغذیه کم بتوانند رشد وتولید بیشتری را کسب نمایند . جهت درک بهتر این موضوع باید خاطر نشان کرد که چند روز ابتدا یی زندگی یک جوجه بسیار با اهمیت می باشد زیرا پایه و اساس رشد مطلوب و سلامتی در یک جوجه بستگی به این چند روز دارد . در زمان تفریخ جوجه از تخم 20% وزن بدن را مواد باقیمانده از زرده تشکیل می دهند . تمام مواد موجود در زرده به راحتی د ر3 تا 5 روز اول زندگی جوجه مصرف می شوند بعد از این مدت نتیجتا کیسه زرده فاقد مواد مغذی بوده که باید مواد مغذی مورد نیاز برای جوجه ها بوسیله ی دان تامین شود بعد از جذب کیسه زرده جوجه ها باید دانه های سفت ومحکم حاصل از تغذیه را هضم کنند که اندام های هضمی و کبد در هفته های ابتدایی زندگی توصئه یافته و در نهایت بخش عمده ی بافت های عضلانی شروع به افزایش می کنند . روده تقریبا ضد عفونی شده است و بایستی به حالت طبیعی خود دست پیدا کند . پاتوژن ها ( عوامل بیماریزا ) به عنوان یک چالش اصلی در مقایسه با میکرو فلورا با سرعت بیشتری در بدن جوجه تکثیر پیدا می کند . تمام این فاکتور ها و عواملی که در بالا بدان اشاره شد هفته ی اول را حیاتی می سازد .
مرگ و میرجوجه های تازه تفریخ شده:
مرگ ومیر جوجه ها در طول هفته های اول از مشکلات بزرگ اقتصادی برای مرغداران به حساب می آید که با توجه به آن امری قابل ملاحظه است . مرگ ومیر جوجه های تازه تفریخ شده نتیجه ی عوامل مرتبط به هم بسیاری می باشد . اگر چه با رعایت زوایای مختلف مدیریتی ، تغذیه ، کنترل بیماری و ... می شود بر این مشکلات فائق آمد ولی کنترل مرگ و میر جوجه های تازه تفریخ شده امری مشکل می باشد .

دلائل مرگ ومیر :
دلائل بسیاری پیرامون مرگ ومیر جوجه های تازه تفریخ شده وجود دارد . برخی از این دلائل عبارتند از :
1- دلائل ژنتیکی:
چسبندگی نطفه ها در چهار روز آخری که در دستگاه انکوباکتور ( دستگاه جوجه کشی ) قرار دارند حدود نصفی از آنها در طول 2یا 3 روز قبل از زمان تفریخ از دنیا می روند . لرزشهای مادرزادی عامل مرگ ومیر 90 % از جوجه ها تا پایان ماه اول از تفریخ می باشد . اگر تخم مرغ ها در یک شرایط یکسان دریک دستگاه جوجه کشی کنترل شود حد اکثر تفاوت ها در جوجه کشی تا مرز25 % کاهش خواهد یافت .
2- دلائل مدیریتی:

الف) پرورش و درجه حرارت مربوط به آن :
پرورش جوجه ها روی سطح زمین نیاز به یک بستر خشک وتمییز به ضخامت 3 اینچ دارد و از مصرف زیاد خاک اره و سایر مواد بستر ساز به علت جلوگیری از خفه شدن جوجه ها باید پرهیز شود . نگهداری جوجه ها بر روی سطوحی مانند روزنامه یا سطوح چوبی به جهت نداشتن اصطکاک مناسب ، توصیه نمی شود چرا که ممکن است منجر به ضرر های دائمی شود .
- افزایش درجه حرارت سالن پرورش باعث مشکلات ذیل می گردد :
آب زدایی: 70 % بدن جوجه های تازه متولد شده از آب تشکیل شده است . تداوم یافتن دمای بالا منجر به از دست رفتن آب بدن می شود که با کاهش آب بدن 10 % جوجه ها بر اثر آب زدایی تلف می شوند .
انسداد مقعد : دمای بالای سالن سبب خشک شدن مدفوع و در نهایت انسداد مقعد شده که می تواند مرگ جوجه ها را در بر داشته باشد .
- کاهش درجه حرارت سالن باعث مشکلات ذیل می گردد:
ذات الریه: دمای زیر نرمال در جوجه های تازه متولد شده منجر به ذات الریه و آبی شدن تاج ها می گردد.
خفگی : تحت تاثیر کاهش دما ، جوجه ها جهت حفظ دمای بدن خود در هم فرو می روند که این امر باعث خفگی و نهایتا مرگ جوجه ها می شود .
جوجه های سرما دیده در مقایسه با جوجه هایی که در دمای طبیعی هستند دارای بورسا ( کیسه موجود در بالای کلوآک ) کوچکتری می باشند. نگهداری صحیح جوجه ها در جذب زرده و جلوگیری ازعفونت کیسه زرده کمک می نماید.
-جلوگیری از مشکلات مربوط به درجه حرارت :
جهت ممانعت از آبزدایی ، انسداد مقعد ، ذات الریه و خفگی باید 24 ساعت قبل از جوجه ریزی ، سالن را گرم نگه داریم و در طول مدت گرم نگهداشتن، دمای سالن را بصورت نرمال حفظ نماییم.

ب) مسمومیت:
- مسمومیت غذایی : غذای آلوده ی قارچی و مواد سمی در جیره باعث مسمومیت غذایی می شود .
-مسمومیت با نمک : این نوع مسمویت با افزایش نمک در آب نوشیدنی و غذا ایجاد می شود که منجر به مرگ جوجه ها می گردد .
- مسمومیت با آمونیاک : پائین کشیدن پرده ها در تمام ساعت ، درجه حرارت بالای سالن ، افزایش PH بستر و افزایش یا کاهش رطوبت سالن منجر به تشدید تولید آمونیاک در سالن می گردد که باعث تحریک غشاء مخاطی و چشمها ، مصرف کم غذا، کاهش میزان رشد ، تحریک مژه های داخل نای ، خونریزی و مرگ ومیر در غلظت بالای 100 PPM ( قسمت در میلیون ) می گردد بنا براین غلظت آمونیاک باید کمتر از 25 PPM باشد .
- مسمومیت بستر ( Tannin): هضم مواد سمی مانند تانن در خاک اره باعث مرگ ومیر می گردد.
-جراحات: عملکرد های مختلفی مانند واکسیناسیون ، حذف تاج و نوک چینی ها را باید با دقت لازم انجام داد چون ممکن است باعث جراحت شده و منجر به مرگ ومیر شود .

ج) رطوبت نسبی :
رطوبت نسبی بالا در سالن پرورش باعث نمناکی موا د بستر می شود که رشد میکروارگانییسم ها را تسهیل نموده و در نهایت منجر به عفونت می گردد .
د) حیوان شکار چی یا صیاد :
سالن مرغداری باید بر علیه شکارچیانی مانند موش صحرایی ،سگ و گربه به درستی محافظت شود زیرا ورود این حیوانات به داخل سالن آلودگی ایجاد کرده و باعث مرگ ومیر جوجه ها می گردد .

و) آب :
آب یک نقش اصلی در حفظ سلامتی و عملکرد پرندگان ایفا می نماید و به عنوان یک محیط واسط برای تغذیه و سوخت وساز بدن می باشد . به حفظ دمای بدن در طول هوای گرم کمک کرده و نقش مهمی در بدست آوردن وزن جوجه های گوشتی ایفا می نماید . آب منبع مواد معدنی مانند سدیم ، کلر ، پتاسیم و... نیزمی باشد.
ح) سطح ناکافی جایگاه های آبخوری و غذا خوری :
کمبود سطح فضا عامل دیگری در مرگ ومیر جوجه ها می باشد که منحجر به تجمع جوجه ها در یک نقطه و رطوبت مواد بستر شده و مکان مناسبی را برای تکثیر میکرو ارگانیسم ها مهیا می کند که باعث کوکسیدیوز و ... می شود . کمبود فضای آبخوری و غذا خوری باعث ایجاد رقابت بین جوجه ها می شود و ممکن است از شدت گرسنگی ، کاهش وزن در آنها رخ دهد  ...

دلائل تغذیه ای :
کیسه زرده به عنوان منبع تغذیه ای در 48 ساعت تا 78 ساعت اولیه بعد از هچ مورد توجه می باشد ، اگر چه به عنوان منبع غنی ای از آنتی بادی های مادری و ویتامین ها تلقی می گردد ولی تغذیه کامل را فراهم نمی نماید . استفاده از مکمل های تغذیه ای در ابتدای امر می تواند در بزرگ شدن روده ها و ایمنی سلامتی کلی کمک نماید .
قابل ذکر است که رشد جوجه های تازه تفریخ شده بستگی زیادی به تغییرات آناتومی لوله های گوارشی دارد .
توسعه روده ها در آغاز ، فاکتور مهمی در کنترل رشد بالقوه بعدی به حساب می آیند . چون تکامل رشد در طول چند روز اول صورت می گیرد ، هر گونه خطا در طول این دوره می تواند برای بهره وری بعدی فجایعی را ایجاد نماید . یک تاخیر در جابه جایی 24 ساعته علاوه بر مرگ و میر جوجه های تازه متولد شده تا 50 % از وزن کیسه زرده و وزن را در 3 الی 7 هفته اول می کاهد . استفاده از آب به میزان صحیح می تواند این مسئله را تا حدی بهبود نماید . برای گله های بزرگتر ، سیستم آبخوری نیپل ونصب آن در یک ارتفاع معین با توجه به سن گله پیشنهاد می گردد . جوجه های تازه متولد شده با دیدن قطرات کوچک درخشان بر روی آبخوری نیپل کنجکاوی نشان داده و به آن نوک می زنند و بدین وسیله جوجه ها علاقه مند به استفاده از آبخوری می شوند . مکان و ارتفاع نیپل از عوامل ضروری در ممانعت از مرگ ومیر جوجه های تازه تفرخ شده به حساب می آید . اگر به این نکات توجه نشود، جوجه ها مواد مرطوب بستر نزدیک نیپل ها را استفاده می نمایند و این مسئله ناتوانی بلع مواد و سرانجام مرگ جوجه ها را به همراه خواهد داشت . این مشکل را با پایین آوردن نیپل ها و افزایش تعداد آنها می توان رفع نمود .

الف ) خوراک:
جایگاه های غذاخوری را نزدیک منبع حرارتی قرار دهید اما توجه کنید که مستقیما زیر لامپ قرار نگیرد .باید قبل از مصرف غذا به تارخ مصرف آن توجه شود تا گذشته نباشد ، وجود گرد وخاک به میزان زیاد بر روی غذای جوجه ها بواسطه ی مسدود نمودن راه حلق منجر به خفگی ونهایتا مرگ آنها می گردد . تغذیه ذرات درشت غلات خصوصا ذرت باعث انباشتگی چینه دان می گردد که می تواند سبب مرگ در جوجه ها شود .

ب ) ویتامین ها :
کمبود شدید ویتامین های (A , D , E ,K) منجر به مرگ می شود در حالیکه کمبود جزئی باعث پردرآوری خشن ، ریزش اشک ، نرمی استخوان ، انسفالومالاسی ( مغز نرمی ) ،ادم ( خیززیر پوستی ) ، کم خونی و ... می گردد. به همین ترتیب کمبود شدید این نوع ویتامین ها ( B کمپلکس وC ) باعث مرگ جوجه ها و کمبود جزئی آن کاهش وزن ، رشد ضعیف پرها ، التهاب پوست ، علائم عصبی و کم خونی و... را در بردارد .

 

علایم کمبود

ویتامین ها

نرمی و انعطاف پذیری نوک و چنگال ، ضعف شدید پاها

D3

رشد آهسته ، بزرگ شدن پرها بصورت ناموزون ، چسبندگی پلک ها به هم ، دمل های پوستی بد شکل درگوشه ی دهان و چشم

اسید پانتوتنیک

کاهش رشد ، خواب آلودگی ، ناهماهنگی ، لاغری و پر های خشن

A

پردرآوری ضعیف ، رشد آهسته و کم خونی

اسید فولیک

آشفتگی سیستم عصبی مرکزی ، ادم زیر پوستی و غیر طبیعی شدن عضلات

E

رشد آهسته ، زخم سنگدان ، تجمع چربی در قلب ، کبد وکلیه و پر درآوری ضعیف

B12

 

همه ی این مواد غذایی نتنها برای رشد مهم و حیاتی می باشند بلکه برای مقاومت بدن نیز لازم هستند.آمینو اسید ها بخصوص آرژنین ، ترئونین و متیونین برای توسعه سیستم ایمنی مهم می باشند . اسید های چرب ضروری مانند امگا 3 و امگا 6 به گونه ای مثبت بر روی پاسخ های ایمنی تاثیر گذاراست .

دلائل بیماری :
بیماری های عفونی نقش حیاتی را در زندگی جوجه ها ایفا می نمایند و یک عامل محدود کننده ای بر روی برنامه های وسیع مرغداران در سراسر دنیا بویژه در کشور های استوایی به حساب می آیند . زیان های اقتصادی میتواند در کاهش تولید گوشت و تخم مرغ تاثیر گذار باشد عفونت های باکتریایی ریه، عفونت کیسه زرده ، التهاب کیسه های هوایی و پر خونی ریه ها وکبد ممکن است منجر به مرگ جوجه های تازه تفریخ شده شود .بسیاری از عفونت ها بصورت انتقال عمودی از والدین و برخی از آنها در سالن جوجه کشی ایجاد می شوند سالمونلا ، مایکوپلاسما وعفونت های آدنوویرال ازجمله این عفونت ها می باشند حتی تخم مرغ های آلوده به میکروارگانیسم ها نقش مهمی را در پاتولوژی صنعت طیور بازی می کنند . میکروارگانیسم ها باعث افزایش مرگ رویان ها ، کاهش جوجه در آوری و افزایش مرگ و میر جوجه های تازه تفریخ شده می شوند .
- 30الی 35 % مرگ ومیر جوجه ها به واسطه ارگانیسم های آنتروباکتریال ( روده ها ) می باشد . سالمونلا به تنهایی بعنوان یک دلیل کثیروالوقوع در کنار کلی باسیلوس مورد توجه قرار گرفته است که در طول 3 الی 4 روز اول زندگی یک جوجه اتفاق می افتد .
- باکتری E.Coli به همراه ارگانیسم های دیگر در عفونت کیسه زرده مشارکت دارد و 5الی 6 % مرگ ومیر جوجه ها را شامل می شود
- دیگر میکروارگانیسم های غیر معمول مسئول مرگ ومیر جوجه های تازه تفریخ شده شامل pseudomonas ( 6-8 % ) و klebsiella (3-4 % ) می باشند.
- باکتری مایکوپلاسما و بیماری مزمن تنفسی ( CRD ) سبب بیماری های تنفسی در 3 الی 4 روز اول زندگی می شود که منجر به مرگ ومیر شدیدی خواهند شد .
- در گروه های مختلف سنی جوجه ها که واکسیناسیون بیماری برونشیت عفونی ( IB ) انجام می گیرد ، IB باعث مشکلات تنفسی ونقرس ( تجمع اسید اوریک ) می شود .
- بیماری عفونی بورس گامبرو ( IBD ) باعث مرگ ومیر در طول 3 الی 4 هفته اول می شود .

الف ) بیماری عفونت کیس زرده :
این بیماری باکتریایی در طول تفریخ و بعد از آن بر روی جوجه ها تاثیر می گذارد . عفونت ناف را می توان از پوست اطراف ناحیه ی ناف ، وضعیت شل و ول بودن شکم ، انسداد مقعد و خروج بوی بد در هنگام تشریح لاشه تشخیص داد.

ب ) بیماری اسهال سفید :
یک عفونت حاد و بیماری باکتریایی کشنده در جوجه ها می باشد که علائم آن خشن بودن پر ، اسهال سفید ، به سختی نفس کشیدن ونهایتا مرگ است .

ج ) سالمونلا :
یک گروه از بیماری های حاد می باشد که سریعا منتشر شده و بر روی همه ی گروه های سنی تاثیر می گذارند و با علائمی چون تب ، عفونت خونی ، عفونت کیسه زرده ، هپاتیت ، بزرگ شدن طحال ، تورم مفاصل و مرگ به همراه می باشد .

د ) کلی باسیلوس :
یک عفونت خونی حاد بوده که بوسیله باکتری E.Coli ایجاد می شود و بر روی همه ی گرو ه های سنی تاثیر گذار است که با علائمی چون تبدیلات غذایی ضعیف و مرگ شناخته می شود .
راهنمایی هایی برای جلوگیری از ECM :
پیشگیری بهتر از درمان است . این مسئله در مورد مرگ ومیر جوجه های تازه تفریخ شده نیز صادق می باشد . کنترل ECM نیاز به یک روش چندگانه در دوره های مدیریتی ، تغذیه ای و پیشگیری از بیماری دارد .
• انتخاب یک جوجه با کیفیت خوب وسالم در جوجه کشی
• نگهداری شایسته و مدیریت جوجه ها در سالن ها
• محل یابی سالن ها و دور نگهداشتن از پرنده های مسن تر تا جایی که امکان دارد
• اجتناب از تجمع جوجه ها با گروه های سنی مختلف در یک مکان مشابه
• خوب تمییز کردن وضدعفونی نمودن سالن جوجه ها و سنجش امنیت زندگی آنها
• سالن های پرورش باید محل امن برای جوجه ها و با راهرومحدود شده باشند ویا ورود پرندگان وحشی و حیوانات و ... کنترل شود
• اگر مسافت کارخانه جوجه کشی از محل پرورش زیاد باشد منجر به ایجاد استرس ، آبزدایی ،نقرس و مرگ جوجه ها می گردد
• ازدحام جایگاه پرورش باعث افزایش مرگ ومیر می شود
• اعمال خشونت در زمان واکسیناسیون ، وزن کردن و ... منجر به ایجاد استرس و مرگ ومیر می شود
• اگر در مورد وضعیت ایمنی مواد اطلاعاتی نداشته باشیم بهتر است واکسیناسیون جوجه ها را بر علیه بیماری عفونت برونشیت وبیماری نیو کاسل ( ND ) انجام دهیم .

 
کلمات کلیدی تفریخ
نظرات شما
  •  

    شعبانی گفت : ۹۶/۱۱/۰۶

    مفید بود ممنون از زحمات شما ...

    پاسخ...
  •  

    کیمیا گفت : ۹۹/۰۳/۳۰

    جوجه ی من ضزبان داره نفسم میکشه ولی تکون نمی خوره

    پاسخ...
  •  
    کیمیا گفت : جوجه ی من ضزبان داره نفسم میکشه ولی تکون نمی خوره...

    علی گفت : ۹۹/۰۴/۰۵

    جوجت دیگه مرد

    پاسخ...
  •  

    زهرا گفت : ۹۹/۰۴/۲۸

    سلام ببخشید مرع من به صورت سنتی کرچ شده واز نژاد لاری بود وچون بزرگ بود۱۶تا تخم زیرش گذاشتم ازشب۱۹دوتا جوجه از تخم بیرون اومدن وسوی فقط با نوکش پوسته رو سوراخ کرد وفرداش کهروز۲۰ام بود تعداد۸تای دیگه از تخم بیرون اومدن که جمعاشد۱۰تا ولی همونی که فقط از شب قبل سوراخ کرده بود بیرون نیومد منم فک کردم که شاید چون ضعیفه نمیتونه تخمو بشکونه کمکش کردم وتخمو شکوندم وبیرون اومد اما بعدش متوجه شدم که مقعدش هنوز بیرونه به اندازه یه نخود کوچیک وخونیه حالا خیلی عذاب وجدان دارم که چرا بهش دست زدم آیا جوجه من زنده میمونه یا نه باید چیکار کنم توروخدا راهنمائیپم کنید ممنون میشم

    پاسخ...
نظر خود را ثبت نمایید
  • موارد زیر جهت نمایش تایید نخواهد شد:
  • ۱- در متن شماره همراه و آدرس الکترونیکی درج شود
  • ۲ - در متن از جملات و الفاظ غیر عرف استفاده شود
  • ۳ - متن انگلیسی یا پینگلیش تایپ شود
Copyright © 2006 - 2024 ITPNews.com