کشور عراق، سهم عمدهای در خرید تخممرغ نطفهدار و جوجه یک روزه از ایران دارد، اما نباید رقیب قدرتمندی مانند ترکیه را فراموش کرد. این کشور با ارائه یارانههای قابل توجه و مشوقهای صادراتی، بازارها را یکی، یکی به نام خود ثبت میکند. به عنوان مثال در سال ۹۴ که تخممرغ نطفهدار ۱۵ تا ۱۸ سنت بود، ترکیه این محصول را حتی تا ۱۰ سنت نیز میفروخت. چنین ترفندی، زمانی به اوج خود رسید که ترکها به دلایل مختلف از فروش تخممرغ به بازارهای خارج از خاورمیانه جا ماندند. بنابراین تمام توان خود را برای تامین نیاز کشورهای همسایه خرج کردند. این بود که ایران در سال ۹۴ کاهشی حدود ۴۳ درصد در صادرات جوجه یک روزه و ۱۰ درصد در صادرات تخممرغ نطفهدار را نسبت به سال قبل از آن تجربه کرد. تا آنجا که جمهوری آذربایجان به تنهایی ۹۷ درصد از واردات تخممرغ نطفهدار ایرانی کاست و با ترکیه پیمان تجاری بست.
صادرات جوجه یکروزه گوشتی و تخممرغ نطفهدار گوشتی |
||||
ماه |
سال ۹۳ |
سال ۹۴ |
||
صادرات جوجه یکروزه (قطعه) |
صادرات تخممرغ نطفهدار (قطعه) |
صادرات جوجه یکروزه (قطعه) |
صادرات تخممرغ نطفهدار (قطعه) |
|
فروردین |
۲,۸۲۰.۱۷۸ |
۳,۰۳۶.۸۵۰ |
۱,۴۷۶.۶۰۰ |
۶۵۵,۲۳۳ |
اردیبهشت |
۸,۴۰۸.۹۴۴ |
۳,۸۵۲.۵۱۷ |
۳,۱۵۵.۹۱۱ |
۱,۷۵۷.۹۵۰ |
خرداد |
۳,۳۲۰.۲۶۷ |
۱,۸۲۸.۵۵۰ |
۳,۳۳۷.۲۰۰ |
۳,۳۱۱.۱۱۷ |
تیر |
۱,۵۱۴.۸۸۹ |
۱,۴۰۴.۱۵۰ |
۱,۶۹۶.۴۲۲ |
۱,۷۹۴.۰۵۰ |
مرداد |
۱,۷۷۵.۲۴۴ |
۶۱,۶۶۷ |
۱,۲۱۴.۷۵۶ |
۷۱۴,۸۱۷ |
شهریور |
۳,۸۷۱.۱۱۱ |
۳,۱۸۱.۳۸۳ |
۱,۹۶۲.۶۰۰ |
۸۱۹,۱۶۷ |
مهر |
۶,۸۷۸.۵۱۱ |
۸۳۳,۹۵۰ |
۱,۹۰۹.۱۳۳ |
۱,۸۷۸.۳۱۷ |
آبان |
۲,۱۸۹.۸۰۰ |
۳۱۶,۶۵۷ |
۱,۲۲۵.۴۴۴ |
۴۱۹,۴۵۰ |
آذر |
۳,۲۸۹۶۲۲ |
۶۳۴,۷۰۰ |
۱,۴۹۰.۸۶۷ |
۸۱۷,۷۰۰ |
دی |
۲,۰۷۶.۶۸۹ |
۱,۸۵۷.۱۱۷ |
۱,۵۳۸.۱۷۸ |
۲,۳۹۵.۶۵۰ |
بهمن |
۱,۴۰۵.۸۸۹ |
۳,۱۴۲.۳۳۳ |
۸۱۶,۳۷۸ |
۱,۸۸۵.۸۱۷ |
اسفند |
۱,۲۲۲.۷۳۳ |
۱,۷۸۴.۱۶۶ |
۲,۰۹۵.۴۲۲ |
۳,۳۳۷.۳۰۰ |
جمع کل |
۳۸,۷۷۳.۸۷۷ |
۲۲,۰۰۹.۰۴۰ |
۲۱,۹۱۸.۹۱۱ |
۱۹,۷۸۶.۵۶۸ |
منبع: معاونت امور دام |
کارشناسان طیور معتقدند که صادرات دو محصول نامبرده، به ویژه جوجه یک روزه، به دو دلیل در سال گذشته روندی نزولی داشته است؛ یکی هجوم بیماری مهلک آنفلوآنزا در نیمه دوم سال ۹۵ خورشیدی و دیگری بالا بودن قیمت جوجه در بازار داخلی. به عبارتی وقتی نرخ جوجه در داخل کشور به بالاتر از مقدار جهانی آن میرسد، به طور طبیعی تولیدکننده مشتاق است کالای خود را در داخل کشور به فروش برساند. چراکه سود بیش تری نصیبش خواهد شد.
اگرچه بازار عراق، به سمت ترکیه متمایل شده، اما افغانستان همچنان در صدر خریداران جوجه و تخممرغ نطفهدار از ایران باقی مانده است. البته شرایط جغرافیایی نیز مزید بر علت شد و سهم عمدهای از بازار این کشور را همچنان برای ایران نگه داشت.
آمار صادرات سال ۹۵ منتهی به دیماه |
|||
کشور |
میزان خرید جوجه (دلار) |
میزان خرید تخممرغ نطفهدار (دلار) |
جمع |
عمان |
- |
۹۳۵۲۹۸ |
۹۳۵۲۹۸ |
عراق |
۸۴۲۰۰ |
۹۰۱۴۴۰ |
۹۸۵۶۴۰ |
ترکمنستان |
۱۷۲۹۵۳۰ |
- |
۱۷۲۹۵۳۰ |
ارمنستان |
۱۶۵۴۴۰۰ |
- |
۱۶۵۴۴۰۰ |
افغانستان |
۱۴۹۲۶۷۰ |
۲۵۷۳۱۷ |
۱۷۴۹۹۸۷ |
آذربایجان |
۲۹۴۵۱۰ |
۱۳۰۱۴۰ |
۴۲۴۶۵۰ |
جمع |
۵۲۵۵۳۱۰ |
۲۲۲۴۱۹۵ |
۷۴۷۹۵۰۵ |
منبع دادههای آماری: اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران