با عملی نمودن تئوری تحول صنعت دامپروری کشور، می توان گامی دیگر در راستای اقتصاد مقاومتی برداشت.
اهمیت و جایگاه فراورده های دامی نظیر گوشت ولبنیات در سبد غذایی انسان بر کسی پوشیده نیست.خودکفایی در تولید این مواد و صدور مازاد آنها به خارج از کشور یکی از راهکارهای تقویت اقتصاد مقاومتی است که لازم است برای رونق دهی بیشتر به صنعت دامپروری و مکانیزه نمودن حداکثری این بخش، اقدامات و برنامه ریزیهای کلان کشوری صورت گیرد.
نهاد و سازمانهایی از جمله سازمان جهاد کشاورزی،بسیج سازندگی، امورعشایری، سازمان دامپزشکی، بانک کشاورزی و... در راستای متحول نمودن و به روز نمودن صنعت دامپروری می توانند ایفای نقش داشته باشند.
در همین خصوص برآن شدیم تا برخی راهکارها و شیوه های گسترش و مقاومتی نمودن این صنعت را متذکر شویم تا الگویی نظری برای استفاده کنندگان بوده باشد.مراحل پیشنهادی در این تئوری به شرح زیر می باشند:
گام اول؛ تحقیق و پژوهش و تهیه مواد آموزشی: نهادهای بانی طرح در زمینه های اصلاح نژاد در استانهای مختلف، پروژه ها وطرحهای آموزشی را بررسی و طرح های با قابلیت اجرا را شناسایی و درقالب کتابچه آموزشی تدوین نمایند.
علوفه های متنوع، شناسایی خواص وویژگی آنها جمع آوری وبصورت علمی مدون گردد. ویژگی های جامع هر نژاد اصلاح شده مطابق شرایط آب وهوایی شناسایی شوند.
تحقیقات دانشگاهی در رشته دامپروری بصورت عملی به این موضوع پرداخته وفعالیت پژوهشی آنها درقالب پایان نامه های میدانی تصویب شود.مروجین و مربیان مواد آموزشی تهیه شده در این راستا در هر استان(منطق) تعیین و مامور گردند.
گام دوم؛ آموزش و اجرای آزمایشی:عده زیادی از جمعیت کشور را عشایر کوچرو و ساکنین روستا ها تشکیل می دهند که به پرورش سنتی دام مشغولند.به منظور ارتقای تولیدی وشغلی این جمعیت، ضروری است کلاسهای آموزشی فشرده اختیاری و اجباری در سطح روستاها و مناطق عشایرنشین برگزار گردد ومحتوای آموزشی دراین راستا بوی‍ژه اصلاح نژاد، تغییر سبک نگهداری، تصحیح خوراک دام وبهداشت آنها در اختیار جامعه هدف قرار داده شود.
گام سوم؛ اصلاح نژاد دام: نژادهای بومی کشور که دوقولوزا و چند قولوزا هستند و تولید شیر و گوشت بیشتری دارند باید شناسایی،تکثیر و ترویج گردند و در اختیار پرورش دهندگان و عشایر کشور قرار داده شوند، نژادهایی از میان گوسفند، بز، طیور، ماهی و زنبور عسل
که سازگارتر از لحاظ آب و هوای هر منطقه باشند.تنوع نژادهای بومی کشور خوشبختانه بسیار زیاد است.از 27نژاد بومی گوسفند می توان نژادهای بختیاری، قزل، فشدی؛ فراهانی،سنجابی،افشاری، سنگسری کردی و... را نام برد.همچنین از 10نژاد اصیل بز بومی کشور می توان به رایینی،عدنی،مرغوز،نجدی، سیستانی،تالی و... اشاره کرد. بعنوان مثال می توان گفت که نژاد تالی در منطق گرمسیر بسیار سازگاری آب و هوایی بیشتری دارد. در حوزه طیور می توان از نژادهای متنوع مانند لاری ، هلندی،کردی، مرندی را نام برد.
گام چهارم، اصلاح تغذیه دام: در مبحث تغذیه دام لازم است پژوهشهای علمی تری صورت گیرد واز خوراکیهای متنوع تری استفاده شود، برگ درختان تنوع، کاه ، کلش، گیاهانی مانند شبدر، یونجه وذرت علوفه ای برای نژادهای مختلف از نظر بازدهی پس ازتغذیه بررسی و به عرصه پژوهش گذاشته شوند. به عنوان مثال برگ درخت سنجد باعث دوقلو زایی گوسفندان می شود.
"آجرهای لیسیدنی" که یک مکمل از تمام موادمعدنی و ویتامینها برای دامها محسوب می شوند ودر دامپروری مدرن جهان امروز رایج شده اند را باید درمناطق مختلف اشاعه داد.چرای سنتی دام در مزارع وچمنزارها را مورد بررسی کمی وکیفی از لحاظ غنای غذایی قرار دهیم. نمک مورد استفاده در دامپروری ها اصلاح شود.
گام پنجم، بهداشت و واکسیناسیون: نژادهایی که مقاوم تر دربرابر بیماریهای دامی هستند، شناسایی ومعرفی شوند، به منظور تولید محصولات لبنی وگوشتی سالم تر، حتی الامکان از داروهای گیاهی وطبیعی در درمان بیماریهای دام و طیور استفاده شوند، بعنوان مثال برای زخم های دهانی گوسفند وبز از گیاه آویشن وبرای شست وشوی بدن آنها از برگ گردو استفاده شود، به منظور ضدعفونی کردن سالنهای مرغداری از دود اسپند و در جیره غذایی پرندگان، سیاهدانه وارد شود. به زنبورهای عسل می توان شیره خرما و شکر سنتی بعنوان جایگزین شکرمعمولی داد.
گام ششم، اصلاح شیوه نگهداری: جمعیت عشایر کشور، درصد عمده ای از دامداری را انجام می دهند اما از آنجائیکه شیوه نگهداری سنتی آنها در دشت وصحرا موجب عدم بازدهی مطلوب تراست، به همین منظور بهتراست این قشر به صنعتی نمودن دامپروری ترغیب و حمایت شوند تا علاوه بر آسیب کمتر به چراگاههایی که دراثر چرای بی رویه تخریب شده اند، پرورش وپرواربندی دامهای عشایر کوچرو، بصورت یکجانشین در روستاها صورت گیرد. ومحصول بیشتری از زحمات این قشر عاید خود و جامعه شود و بالاخره اینکه نژادهای سنتی بومی کم بازده با نژادهای اصلاح شده جایگزین شوند.
گام هفتم، ارائه تسهیلات: به تمامی طرحهای تحولی در صنعت دامپروری، زنبورداری وپرورش ماهی می بایست تسهیلات به صرفه حمایتی اعطاء گردد. وام قرض الحسنه برای ساخت مکان دامپروری صنعتی وخرید نژاد بهتر برای متقاضیان فراهم گردد. موضوع بیمه نمودن دامها وطیور دراولویت باشد. آبرسانی وبرق رسانی به همه روستاها ومناطق عشایرنشین به منظور جلوگیری ازمهاجرت روستائیان به شهرها صورت گیرد. دولت وبخش خصوصی برای بازاریابی مناسب محصولات آنها خدمات لازم را فراهم آوردو کارگاههای تبدیلی مانند چرم سازی، ریسندگی، بسته بندی تخم مرغ و... دراستانهای مختلف ایجاد گردد.
اهمیت و جایگاه فراورده های دامی نظیر گوشت ولبنیات در سبد غذایی انسان بر کسی پوشیده نیست.خودکفایی در تولید این مواد و صدور مازاد آنها به خارج از کشور یکی از راهکارهای تقویت اقتصاد مقاومتی است که لازم است برای رونق دهی بیشتر به صنعت دامپروری و مکانیزه نمودن حداکثری این بخش، اقدامات و برنامه ریزیهای کلان کشوری صورت گیرد.
نهاد و سازمانهایی از جمله سازمان جهاد کشاورزی،بسیج سازندگی، امورعشایری، سازمان دامپزشکی، بانک کشاورزی و... در راستای متحول نمودن و به روز نمودن صنعت دامپروری می توانند ایفای نقش داشته باشند.
در همین خصوص برآن شدیم تا برخی راهکارها و شیوه های گسترش و مقاومتی نمودن این صنعت را متذکر شویم تا الگویی نظری برای استفاده کنندگان بوده باشد.مراحل پیشنهادی در این تئوری به شرح زیر می باشند:
گام اول؛ تحقیق و پژوهش و تهیه مواد آموزشی: نهادهای بانی طرح در زمینه های اصلاح نژاد در استانهای مختلف، پروژه ها وطرحهای آموزشی را بررسی و طرح های با قابلیت اجرا را شناسایی و درقالب کتابچه آموزشی تدوین نمایند.
علوفه های متنوع، شناسایی خواص وویژگی آنها جمع آوری وبصورت علمی مدون گردد. ویژگی های جامع هر نژاد اصلاح شده مطابق شرایط آب وهوایی شناسایی شوند.
تحقیقات دانشگاهی در رشته دامپروری بصورت عملی به این موضوع پرداخته وفعالیت پژوهشی آنها درقالب پایان نامه های میدانی تصویب شود.مروجین و مربیان مواد آموزشی تهیه شده در این راستا در هر استان(منطق) تعیین و مامور گردند.
گام دوم؛ آموزش و اجرای آزمایشی:عده زیادی از جمعیت کشور را عشایر کوچرو و ساکنین روستا ها تشکیل می دهند که به پرورش سنتی دام مشغولند.به منظور ارتقای تولیدی وشغلی این جمعیت، ضروری است کلاسهای آموزشی فشرده اختیاری و اجباری در سطح روستاها و مناطق عشایرنشین برگزار گردد ومحتوای آموزشی دراین راستا بوی‍ژه اصلاح نژاد، تغییر سبک نگهداری، تصحیح خوراک دام وبهداشت آنها در اختیار جامعه هدف قرار داده شود.
گام سوم؛ اصلاح نژاد دام: نژادهای بومی کشور که دوقولوزا و چند قولوزا هستند و تولید شیر و گوشت بیشتری دارند باید شناسایی،تکثیر و ترویج گردند و در اختیار پرورش دهندگان و عشایر کشور قرار داده شوند، نژادهایی از میان گوسفند، بز، طیور، ماهی و زنبور عسل
که سازگارتر از لحاظ آب و هوای هر منطقه باشند.تنوع نژادهای بومی کشور خوشبختانه بسیار زیاد است.از 27نژاد بومی گوسفند می توان نژادهای بختیاری، قزل، فشدی؛ فراهانی،سنجابی،افشاری، سنگسری کردی و... را نام برد.همچنین از 10نژاد اصیل بز بومی کشور می توان به رایینی،عدنی،مرغوز،نجدی، سیستانی،تالی و... اشاره کرد. بعنوان مثال می توان گفت که نژاد تالی در منطق گرمسیر بسیار سازگاری آب و هوایی بیشتری دارد. در حوزه طیور می توان از نژادهای متنوع مانند لاری ، هلندی،کردی، مرندی را نام برد.
گام چهارم، اصلاح تغذیه دام: در مبحث تغذیه دام لازم است پژوهشهای علمی تری صورت گیرد واز خوراکیهای متنوع تری استفاده شود، برگ درختان تنوع، کاه ، کلش، گیاهانی مانند شبدر، یونجه وذرت علوفه ای برای نژادهای مختلف از نظر بازدهی پس ازتغذیه بررسی و به عرصه پژوهش گذاشته شوند. به عنوان مثال برگ درخت سنجد باعث دوقلو زایی گوسفندان می شود.
"آجرهای لیسیدنی" که یک مکمل از تمام موادمعدنی و ویتامینها برای دامها محسوب می شوند ودر دامپروری مدرن جهان امروز رایج شده اند را باید درمناطق مختلف اشاعه داد.چرای سنتی دام در مزارع وچمنزارها را مورد بررسی کمی وکیفی از لحاظ غنای غذایی قرار دهیم. نمک مورد استفاده در دامپروری ها اصلاح شود.
گام پنجم، بهداشت و واکسیناسیون: نژادهایی که مقاوم تر دربرابر بیماریهای دامی هستند، شناسایی ومعرفی شوند، به منظور تولید محصولات لبنی وگوشتی سالم تر، حتی الامکان از داروهای گیاهی وطبیعی در درمان بیماریهای دام و طیور استفاده شوند، بعنوان مثال برای زخم های دهانی گوسفند وبز از گیاه آویشن وبرای شست وشوی بدن آنها از برگ گردو استفاده شود، به منظور ضدعفونی کردن سالنهای مرغداری از دود اسپند و در جیره غذایی پرندگان، سیاهدانه وارد شود. به زنبورهای عسل می توان شیره خرما و شکر سنتی بعنوان جایگزین شکرمعمولی داد.
گام ششم، اصلاح شیوه نگهداری: جمعیت عشایر کشور، درصد عمده ای از دامداری را انجام می دهند اما از آنجائیکه شیوه نگهداری سنتی آنها در دشت وصحرا موجب عدم بازدهی مطلوب تراست، به همین منظور بهتراست این قشر به صنعتی نمودن دامپروری ترغیب و حمایت شوند تا علاوه بر آسیب کمتر به چراگاههایی که دراثر چرای بی رویه تخریب شده اند، پرورش وپرواربندی دامهای عشایر کوچرو، بصورت یکجانشین در روستاها صورت گیرد. ومحصول بیشتری از زحمات این قشر عاید خود و جامعه شود و بالاخره اینکه نژادهای سنتی بومی کم بازده با نژادهای اصلاح شده جایگزین شوند.
گام هفتم، ارائه تسهیلات: به تمامی طرحهای تحولی در صنعت دامپروری، زنبورداری وپرورش ماهی می بایست تسهیلات به صرفه حمایتی اعطاء گردد. وام قرض الحسنه برای ساخت مکان دامپروری صنعتی وخرید نژاد بهتر برای متقاضیان فراهم گردد. موضوع بیمه نمودن دامها وطیور دراولویت باشد. آبرسانی وبرق رسانی به همه روستاها ومناطق عشایرنشین به منظور جلوگیری ازمهاجرت روستائیان به شهرها صورت گیرد. دولت وبخش خصوصی برای بازاریابی مناسب محصولات آنها خدمات لازم را فراهم آوردو کارگاههای تبدیلی مانند چرم سازی، ریسندگی، بسته بندی تخم مرغ و... دراستانهای مختلف ایجاد گردد.
.jpg?t=bb9bf4bcee81188695b611fbd38bb18c)
