صنعت مرغداری یکی از صنایعی است که تولید آن تقریبا در سبد غذایی عموم مردم کشورمان با سطح درآمدهای مختلف قرار دارد و البته به دلیل اینکه محصول این صنعت متقاضی بسیاری در کشور دارد، هرگونه تغییر و تحول در نرخ و میزان تولید آن حساسیتهایی را در جامعه ایجاد میکند.
به گزارش خبرنگار دامپروری خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، به دلیل حساسیت تولید صنعت مرغداری هرگونه طرح و برنامهریزی در این صنعت باید براساس یک کار کاملا کارشناسی شده و در راستای منفعت هر دو قشر مصرفکننده و تولیدکننده انجام شود، ولی متاسفانه وضعیت این صنعت طی سالهای اخیر، حکایت از عدم برنامهریزی مناسب در این بخش چه از سوی مسوولان و چه از سوی تولیدکنندگان دارد.
این عدم برنامهریزی از جایی نتیجه میگیرد که وقتی چند ماه شاهد افت شدید عرضه مرغ و تخممرغ و خرید این محصولات با قیمت بالا توسط مصرفکنندگان هستیم، چند ماه پس ازآن به دلیل مازاد تولید و اشباع بازار، ضرر و زیان بسیاری متوجه تولیدکنندگان این صنعت میشود که البته در این بین سیستم غلط توزیع نیز براین مشکلات دامن میزند و به این ترتیب چند ماه تولیدکننده زیاندیده تولید و چند ماه مصرفکننده برای تامین این محصولات با فشار اقتصادی مواجه است.
وضعیت بازار شب عید نیز دلیلی دیگر بر نبود برنامهای منسجم در زمینه تولیدات صنعت مرغداری کشور است چراکه هر سال قبل از ایام نوروز مسوولان از تولید و ذخیرهسازی مناسب مرغ و تخممرغ خبر داده و به مصرفکنندگان اطمینان میدهند که در این ایام گوشت مرغ و تخم مرغ فراوان و با قیمت مناسب به دست آنها خواهد رسید اما مرور سالهای قبل نشان داده که در پایان تعطیلات اکثر مصرفکنندگان از میزان و نرخ این محصولات اظهار نارضایتی کردهاند و البته این در حالی است که تولیدکننده نیز که با تمام توان خود برای تولید تلاش کرده از قیمت فروش محصول خود راضی نیست.
براساس این گزارش اکنون که روزهای پایانی سال 87 طی میشود، اکثر تولیدکنندگان و حتی مسوولان وزارت جهاد کشاورزی از مازاد تولید و ذخیرهسازی بیسابقه گوشت مرغ نسبت به سالهای قبل خبر میدهند و البته در این بین تولیدکنندگان به دلیل همان داستان همیشگی از مازاد تولید خود و پایین بودن قیمتهای فروش خود ناراضی هستند چراکه به گفتهی اکثر قریب به اتفاق آنها تولیدکنندگان این صنعت مجبور هستند محصول خود را حتی کمتر از قیمت تمام شده بفروشند.
مصطفی مصطفوی ـ کارشناس صنعت مرغ کشور به تشریح آنچه در این صنعت میگذرد پرداخت و در گفتوگو با خبرنگار دامپروری خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) با اشاره به اینکه براساس برنامه چهارم توسعه باید در سال جاری تولیدکنندهها یک میلیون و 500 هزار تن گوشت مرغ تولید میکردند، افزود: این میزان تولید پیشبینی شده برای سال جاری اتفاق افتاد و به دلیل اینکه همه برنامهریزیها قبلا درمورد جوجهریزی، مرغ مادر، اجداد و ....، انجام شده یکی دو ماه باقی مانده از سال تعیینکننده تولید نیست.
وی با اشاره به اینکه اکنون تولیدکننده با مازاد تولید روبرو شده و سردخانههای دولتی و واحدهای تولیدی از تولید انبوه هستند، میزان ذخیرهسازی گوشت مرغ را به استناد آمار وزارت جهاد کشاورزی 70 هزار تن عنوان کرد و با تاکید براینکه قیمتهای خرید، قیمت تمام شده تولید را برای تولیدکنندگان نمیپوشاند، تصریح کرد: با توجه به اینکه میزان تولید براساس برنامه چهارم توسعه اتفاق افتاده و مصرف مردم نیز تغییر چندانی نداشته، اکنون جای این سوال است که چرا ما با مازاد تولید مواجه هستیم و بهرغم بالا رفتن هزینههای تولید چرا قیمتهای فروش برای تولیدکننده سقوط کرده و تولیدکنندهها در فشار هستند؟!
مصطفوی برانجام یک سیاستگذاری روان برای کاهش قیمتهای تمام شده تاکید کرد و با بیان اینکه متاسفانه سیاستگذاری درستی در صنعت مرغداری در کشورمان نداریم، ابراز عقیده کرد: قرار دادن عوارض بالا برای صادرات گوشت مرغ یک اشتباه محض است که در کشور اعمال میشود و باید پرسید که چرا وقتی بسیاری از کشورهای پیشرفته هیچگونه عوارضی برای صادرات محصولات کشاورزی ندارند، در کشور ما برای صادرات محصولات کشاورزی عوارض گذاشته میشود؟
او تصریح کرد: در حالیکه بسیاری از کشورهای پیشرفته و صاحب صنعت 500 میلیارد دلار به صاحبان صنعت مرغداری خود یارانه میدهند در کشور ما نه تنها برای صادرات مرغ در هر کیلو 700 تومان عوارض قرار دادهاند بلکه در مقابل تعرفه واردات را نیز صفر کردهاند.
گفتنی است معاون امور دام وزیر جهاد کشاورزی طی روزهای گذشته از صادرات گوشت مرغ در اردیبهشت ماه سال آینده خبر داده بود و البته اظهار کرده که صادرات گوشت مرغ قبل از ایام نوروز به صلاح کشور نیست که در این زمینه نیز مصطفوی با تاکید بر اینکه صادرات این محصول نیازمند یک جهت و استراتژی و بسترهای لازم است، گفت: حتی اگر از امروز نیز سیستم حاکم و همه تولیدکنندگان در جهت صادرات فکر کنند و اجازه آن را بدهند، مفهوم صادرات برای چهار یا 5 سال آینده است چراکه صادرات ضوابط سیاسی و اقتصادی نیاز دارد.
وی با بیان اینکه انجام صادرات نمیتواند به دلخواه کسی انجام شود، اضافه کرد: در اردیبهشت ماه تولیدی برای صادرات نداریم و مشتریان این کالاها منتظر نمینشینند که هر وقت دلمان خواست محصولمان را صادر کنیم و هرچند که عدهای براساس برنامهی چهارم توسعه صادرات محصولات غیرنفتی بدون عوارض آزاد است ولی متاسفانه در این زمینه عدهای برخلاف قوانین رفتار میکنند.
مصطفوی بر تجدیدنظر در برنامهریزی تولید تاکید کرد و گفت: با توجه به اینکه برنامهی چهارم توسعه از سال 84 آغاز شده است، ما چهار سال فرصت صادرات را از دست دادهایم و از هر زمان که فرصت صادرات داده شود چهار سال طول میکشد تا بتوانیم بسترهای لازم برای صادرات را فراهم کنیم.
او با بیان اینکه باید موانع صادرات رفع شود و تفکر صادرات در ابتدا در دولتها به وجود آید، ادامه داد: متاسفانه تفکر دولتهای ما به دلیل داشتن پول نفت از 2 هزار سال پیش تاکنون تفکر وارداتی بوده است.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر با وجود پربودن سردخانهها از تولید، واردات مرغ انجام میشود، گفت: متاسفانه تولیدکنندهها هیچ جایگاهی در تصمیمگیریها ندارند و در حالیکه تشکلهای مرغداران از قویترین تشکلهای کشور هستند به اندازه یک چوب کبریت در برنامهریزی نقش ندارند و اکثر واحدهای مرغداری به امید ایجاد یک فرج در کارشان چراغ مرغداریهای خود را روشن نگه داشتهاند و درغیر اینصورت تولید هیچ سودی برای آنها ندارد.
برای راضی نگه داشتن تولیدکنندگان این بخش و همچنین مصرفکنندگان، استفاده از تجارب کشورهای پیشرفته و بهکارگیری آن در کشور و البته استفاده از دانش و تخصص و تجربه متخصصان و تولیدکنندگان این بخش درستترین راه به نظر می رسد.