تخم مرغ یکی از محصولات غذایی پر مصرف، اما؛ ارزان است که به علت بالا و پایین رفتن تقاضا گاها باعث زیان تولید کننده خود نیز می شود.
در 13 مهر ماه قسمت اول گفت و گو با دبیر انجمن صنفی تخم مرغ شناسنامه دار ایران در خبرگزاری موج منتشر شد و قسمت دوم این گفت و گو را در ذیل می خوانید.
آقای دکتر فرزاد طلاکش در گفت و گوی قبلی در مورد برخی مشکلات این صنعت و بحث کاهش صادرات صحبت کردیم. لطفا در این مجال در مورد بهره برداری از صنایع فرآوری در حوزه تخم مرغ صحبت بفرمایید.
ما در حال حاضر 8 کارخانه پاستوریزه کردن تخم مرغ در کشور داریم و محصولات این کارخانه ها برای صادرات آماده می شوند؛ البته این کار کمی سخت است.
مشتری اصلی این فرآورده ها اعضای اتحادیه اروپا هستند که مقررات بسیار سختی برای ورود مواد غذایی اعمال می کنند.
حدود 2 ماه است که با سازمان دامپزشکی کشور اقداماتی را برای افزایش تعامل با اتحادیه اروپا آغاز کرده ایم.
ما باید بتوانیم استانداردهای این اتحادیه را کسب کرده و بر اساس این استانداردها برنامه ریزی های تولید خود را انجام دهیم.
چرا در زمینه صادرات مشکل داریم؟
اساسا صادرات بخش کمی از کار ما را پوشش می دهد. ما در سال های خوب صنعت تخم مرغ نیز که هم دلار ارزش خوبی برای صادرات ایجاد کرد و هم بازارهای خوبی برای محصول ما وجود داشت، توانستیم نزدیک به 50 هزار تن صادرات انجام دهیم.
اما هیچگاه بیشتر از این رقم اتفاق نیفتاده است.
کمی بیشتر در مورد بازار اروپا صحبت بفرمایید؟
این مهم کمی زمان می برد، ولی؛ قابل انجام است. ما مشکلی در این مورد نداریم چون مشکل خاصی در مرغ تخم گذار وجود ندارد که مانع از کسب استانداردهای اروپا شود.
در حال حاضر تولید کننده از قیمت پایین فروش می نالد و مصرف کننده نیز از گرانی این محصول، موضع شما چیست؟
من با آمار به شما ثابت می کنم که در 10 سال گذشته به غیر از 1 تا 2 سال که نوسان بازار و حاشیه بازار بسیار زیاد بود، میانگین حاشیه سود از درب مرغداری تا خرده فروشی حداکثر 21 درصد بوده است که این درصد میان بنکداران، پخش کننده و خرده فروش تقسیم می شود.
ما این نکته را بارها به دولتی ها عرض کرده ایم که نوسان قیمت درب مرغداری یک چیز است و نوسان برای مصرف کننده یک چیز دیگر.
راه حل شما برای کاهش فشار بر روی مصرف کنندگان چیست؟
راه حل بسیار ساده است. ما باید قیمت را بر روی تخم مرغ پرینت کنیم این راه را پارسال نیز به صورت آزمایشی انجام دادیم، اما؛ بخش دولتی توجیه نبود و بی دلیل جلوی کار را گرفتند.
امثال هم به ایشان اعلام کردیم که باید برای حل مشکل از پرینت قیمت استفاده شود.
این کار بسیار خوب است؛ زیرا اگر شما قیمت را 350 تعیین کردید و در یک روز بازار کشش نداشت و تخم مرغ 300 به فروش رفت، خریدار بداند که قیمت 350 اصلی 350 تومان است.
حال اگر روز بعد این قیمت به 400 تومان افزایش پیدا کرد دیگر مردم نمی گویند 300 تومان شد 400 بلکه قیمت روی تخم مرغ 350 تومان را نشان داده و افزایش قیمت 50 تومان بوده است نه 100 تومان.
دولتی ها این کار را قبول کرده اند؟
ما با وزارت کشاورزی گفت و گو کرده ایم و گفتیم که این کار هم برای شما و هم برای مصرف کننده منفعت دارد.
البته نفع ما نیز در این است که با این کار قیمت مصرف کننده دارای یک ثبات نسبی می شود و ما نیز می توانیم با بنکدار تعامل داشته و خود بنکدار نیز از سودهای بالا حذر می کند.
اما متأسفانه با تمام این حرف ها سازمان حمایت و دولتی ها زیر بار این کار نمی روند.
اساسا نه می گویند طرح بد است و نه می گویند خوب است تنها می گویند اجرا نشود!
به سازمان حمایت نامه نوشتیم و اعلام کردیم که مدت هاست این طرح را به شما دادیم، اما؛ هنوز جوابی به ما ابلاغ نشده است، چرا؟
تخم مرغ تنها جنس تولید داخل است که قیمت بر روی آن درج نمی شود و قیمت از یک مغازه تا مغازه بعدی فرق می کند.
امروزه میزان کرایه مغازه و بالا و پایین بودن محله ها قیمت فروش تخم مرغ را معلوم می کند.
آقای طلا کش چرا صنعت تخم مرغ توسعه نمی یابد؟
شما وقتی می خواهید جنسی تولید کنید به دنبال کسب درآمد هستید، اما؛ وقتی شما مازاد تولید دارید و برای آن مشتری وجود ندارد، سرمایه گذار جدید تنها مشکل را افزایش می دهد.
در سال جاری با مهندس جهانگیری جلسه ای داشتیم و ایشان را در جریان کار قرار دادیم. به ایشان اعلام کردیم که مرغداران از ابتدای سال تا کنون بیش از 400 میلیارد تومان خسارت دیده اند و هیچ کسی هم پیدا نمی شود این خسارت را جبران کند.
این زیان چگونه باید جبران شود؟
متأسفانه در کشور در مورد این زیان نه بیمه ای وجود دارد و نه دولت یارانه می دهد .
وقتی هم که تخم مرغ به قیمت متعادلی می رسد و می توان زیان ها را جبران کرد، بلافاصله دولت و تعزیرات فعال شده و جلوی افزایش قیمت تخم مرغ را می گیرند.
خود مسوولان دولتی هم این مسأله را به خوبی می دانند که صنعت تخم مرغ دیگر جایی برای توسعه ندارد.
صنعت تخم مرغ تا 20 سال آینده ظرفیت پذیرش سرمایه گذاری جدید و فارم تازه را ندارد.
شما باید بدانید که برای ایجاد یک واحد 30 هزارتایی مرغ تخم گذار بیش از 15 میلیارد هزینه باید کرد و این هزینه در شرایط فعلی برگشت ندارد.
در حال حاضر صنعت تخم مرغ 5 ماه در سال زیان ده بوده و 7 ماه دیگر هم اجازه سود بردن را ندارد.
آقای دکتر در حال حاضر راه برون رفت از این وضعیت چیست؟
من دو راه پیشنهاد می کنم:
1) ما باید مردم را از مسایل تخم مرغ و نوسانات جدا کرده که این راهش پرینت قیمت است.
2) راه دوم صادرات است . 10 درصد تولید کشور می توان صادر شود و این کار بلامانع است. یعنی نباید هیچگونه تعرفه و توقفی در انجام این کار صورت گیرد. چه اشکالی دارد که در صورت نیاز از واردات استفاده شود. این واردات مقطعی بهتر است یا زیان 400 میلیاردی تولید کننده داخلی؟
دولت باید اجازه دهد تا صادرات 100 تا 150 هزار تن تخم مرغ مازاد انجام شود تا بازار خودش را پیدا کند.
3) مرغداران باید یک صندوق تشکیل دهند تا مدیریت تولید و صادرات را در دست گرفته و مرغ پیر نیز با پرداخت یارانه حذف کرد
دولت باید بداند که جبران از دست دادن بازار های صادراتی بسیار سخت است.
در 13 مهر ماه قسمت اول گفت و گو با دبیر انجمن صنفی تخم مرغ شناسنامه دار ایران در خبرگزاری موج منتشر شد و قسمت دوم این گفت و گو را در ذیل می خوانید.
آقای دکتر فرزاد طلاکش در گفت و گوی قبلی در مورد برخی مشکلات این صنعت و بحث کاهش صادرات صحبت کردیم. لطفا در این مجال در مورد بهره برداری از صنایع فرآوری در حوزه تخم مرغ صحبت بفرمایید.
ما در حال حاضر 8 کارخانه پاستوریزه کردن تخم مرغ در کشور داریم و محصولات این کارخانه ها برای صادرات آماده می شوند؛ البته این کار کمی سخت است.
مشتری اصلی این فرآورده ها اعضای اتحادیه اروپا هستند که مقررات بسیار سختی برای ورود مواد غذایی اعمال می کنند.
حدود 2 ماه است که با سازمان دامپزشکی کشور اقداماتی را برای افزایش تعامل با اتحادیه اروپا آغاز کرده ایم.
ما باید بتوانیم استانداردهای این اتحادیه را کسب کرده و بر اساس این استانداردها برنامه ریزی های تولید خود را انجام دهیم.
چرا در زمینه صادرات مشکل داریم؟
اساسا صادرات بخش کمی از کار ما را پوشش می دهد. ما در سال های خوب صنعت تخم مرغ نیز که هم دلار ارزش خوبی برای صادرات ایجاد کرد و هم بازارهای خوبی برای محصول ما وجود داشت، توانستیم نزدیک به 50 هزار تن صادرات انجام دهیم.
اما هیچگاه بیشتر از این رقم اتفاق نیفتاده است.
کمی بیشتر در مورد بازار اروپا صحبت بفرمایید؟
این مهم کمی زمان می برد، ولی؛ قابل انجام است. ما مشکلی در این مورد نداریم چون مشکل خاصی در مرغ تخم گذار وجود ندارد که مانع از کسب استانداردهای اروپا شود.
در حال حاضر تولید کننده از قیمت پایین فروش می نالد و مصرف کننده نیز از گرانی این محصول، موضع شما چیست؟
من با آمار به شما ثابت می کنم که در 10 سال گذشته به غیر از 1 تا 2 سال که نوسان بازار و حاشیه بازار بسیار زیاد بود، میانگین حاشیه سود از درب مرغداری تا خرده فروشی حداکثر 21 درصد بوده است که این درصد میان بنکداران، پخش کننده و خرده فروش تقسیم می شود.
ما این نکته را بارها به دولتی ها عرض کرده ایم که نوسان قیمت درب مرغداری یک چیز است و نوسان برای مصرف کننده یک چیز دیگر.
راه حل شما برای کاهش فشار بر روی مصرف کنندگان چیست؟
راه حل بسیار ساده است. ما باید قیمت را بر روی تخم مرغ پرینت کنیم این راه را پارسال نیز به صورت آزمایشی انجام دادیم، اما؛ بخش دولتی توجیه نبود و بی دلیل جلوی کار را گرفتند.
امثال هم به ایشان اعلام کردیم که باید برای حل مشکل از پرینت قیمت استفاده شود.
این کار بسیار خوب است؛ زیرا اگر شما قیمت را 350 تعیین کردید و در یک روز بازار کشش نداشت و تخم مرغ 300 به فروش رفت، خریدار بداند که قیمت 350 اصلی 350 تومان است.
حال اگر روز بعد این قیمت به 400 تومان افزایش پیدا کرد دیگر مردم نمی گویند 300 تومان شد 400 بلکه قیمت روی تخم مرغ 350 تومان را نشان داده و افزایش قیمت 50 تومان بوده است نه 100 تومان.
دولتی ها این کار را قبول کرده اند؟
ما با وزارت کشاورزی گفت و گو کرده ایم و گفتیم که این کار هم برای شما و هم برای مصرف کننده منفعت دارد.
البته نفع ما نیز در این است که با این کار قیمت مصرف کننده دارای یک ثبات نسبی می شود و ما نیز می توانیم با بنکدار تعامل داشته و خود بنکدار نیز از سودهای بالا حذر می کند.
اما متأسفانه با تمام این حرف ها سازمان حمایت و دولتی ها زیر بار این کار نمی روند.
اساسا نه می گویند طرح بد است و نه می گویند خوب است تنها می گویند اجرا نشود!
به سازمان حمایت نامه نوشتیم و اعلام کردیم که مدت هاست این طرح را به شما دادیم، اما؛ هنوز جوابی به ما ابلاغ نشده است، چرا؟
تخم مرغ تنها جنس تولید داخل است که قیمت بر روی آن درج نمی شود و قیمت از یک مغازه تا مغازه بعدی فرق می کند.
امروزه میزان کرایه مغازه و بالا و پایین بودن محله ها قیمت فروش تخم مرغ را معلوم می کند.
آقای طلا کش چرا صنعت تخم مرغ توسعه نمی یابد؟
شما وقتی می خواهید جنسی تولید کنید به دنبال کسب درآمد هستید، اما؛ وقتی شما مازاد تولید دارید و برای آن مشتری وجود ندارد، سرمایه گذار جدید تنها مشکل را افزایش می دهد.
در سال جاری با مهندس جهانگیری جلسه ای داشتیم و ایشان را در جریان کار قرار دادیم. به ایشان اعلام کردیم که مرغداران از ابتدای سال تا کنون بیش از 400 میلیارد تومان خسارت دیده اند و هیچ کسی هم پیدا نمی شود این خسارت را جبران کند.
این زیان چگونه باید جبران شود؟
متأسفانه در کشور در مورد این زیان نه بیمه ای وجود دارد و نه دولت یارانه می دهد .
وقتی هم که تخم مرغ به قیمت متعادلی می رسد و می توان زیان ها را جبران کرد، بلافاصله دولت و تعزیرات فعال شده و جلوی افزایش قیمت تخم مرغ را می گیرند.
خود مسوولان دولتی هم این مسأله را به خوبی می دانند که صنعت تخم مرغ دیگر جایی برای توسعه ندارد.
صنعت تخم مرغ تا 20 سال آینده ظرفیت پذیرش سرمایه گذاری جدید و فارم تازه را ندارد.
شما باید بدانید که برای ایجاد یک واحد 30 هزارتایی مرغ تخم گذار بیش از 15 میلیارد هزینه باید کرد و این هزینه در شرایط فعلی برگشت ندارد.
در حال حاضر صنعت تخم مرغ 5 ماه در سال زیان ده بوده و 7 ماه دیگر هم اجازه سود بردن را ندارد.
آقای دکتر در حال حاضر راه برون رفت از این وضعیت چیست؟
من دو راه پیشنهاد می کنم:
1) ما باید مردم را از مسایل تخم مرغ و نوسانات جدا کرده که این راهش پرینت قیمت است.
2) راه دوم صادرات است . 10 درصد تولید کشور می توان صادر شود و این کار بلامانع است. یعنی نباید هیچگونه تعرفه و توقفی در انجام این کار صورت گیرد. چه اشکالی دارد که در صورت نیاز از واردات استفاده شود. این واردات مقطعی بهتر است یا زیان 400 میلیاردی تولید کننده داخلی؟
دولت باید اجازه دهد تا صادرات 100 تا 150 هزار تن تخم مرغ مازاد انجام شود تا بازار خودش را پیدا کند.
3) مرغداران باید یک صندوق تشکیل دهند تا مدیریت تولید و صادرات را در دست گرفته و مرغ پیر نیز با پرداخت یارانه حذف کرد
دولت باید بداند که جبران از دست دادن بازار های صادراتی بسیار سخت است.
